İlkel iletişimde "gereksiz" bilgi
Az önce kadıköyde yürürken bir çift dikkatimi çekti. Kadın gelinliklere yakın, erkek ise caddeye yakındı. Kadın gelinliklere bakıyordu, erkek arabalara. Sonrasında adam kadına dönüp "Bak bu araba güzelmiş Hee" dedi. Kadının umurunda değildi. Adam da kadının umrumda olmasını beklemiyordu. Sadece öylece söylemişti. Bu gereksiz bilgi paylaşımı günlük hayatta en çok yaptığımız şeylerden birisi. Konuyu uzatma çabaları, daha fazla örnek verme, ufak retorik oyunlar vb. ile karşı tarafı boş bilgilerle spamlıyoruz. Bazen karşı taraf fark etmiyor, umursamıyor, bazen de siktir ediyor, belki dalga geçiyor. İletişim gibi önemli bir özelliğimizi böyle kullanmak yeni olmamalı. Bu, son 1000-2000 yıldır yok, daha öncesinde de olmalı. Bunun için Gawa adında bir adamı ele alalım. Gawa konuşmanın başladığı, sözlü kelimeli iletişimlerin yeni yeni ortaya çıktığı dönemlerde yaşıyor olsun. Bu Gawa denen arkadaşın Hafa ve Reqo adında iki arkadaşı daha olsun. Arkadaşımız ormanda Reqonun kulağına benzeyen bir dal gördü ve yanında Hafa vardı. Hafaya "kanka baksana, Requnun kulağına benziyor." demiş midir? Muhtemelen.. Bunun birkaç sebebi olduğunu düşünüyorum:
1) İletişimi sürdürme: Boş bilgileri verirken amacımız iletişimi sürdürmek, karşı tarafın hâlâ seninle iletişim halinde olduğunu bilmek için olabilir. Burada bilgiyi verirken verdiğin bilginin işlevi hakkında endişe etmekten ziyade içinden geleni söylemek. O an akla ney geldiyse... Bu şekilde sessiz kalmamış olunur, karşı tarafı kısmen domine etmiş gibi hissettirebilir.
2) kendini tanıtma: Ben bunu seviyorum, öyle bir insanım mesajı verilmeye çalışılıyor olabilir.
3) Taktir edilme: Gösterdiğin şeyin ilgi çekiciliğinden dolayı taktir edilme beklentisi olabilir. Böylelikle "bu kişi ne kadar niş neyler gösteriyor, gerçekten çok iyiydi bu!" ile övülebilir.
Tabii başka parametreler de vardır. Bunun evrim geçirmiş halini tahmin edebildiniz mi?
Sosyal medya
Yukarıd anlattıklarımın aynısını instagramda gün boyu yapıyoruz. Birbirimize boş şeyler gönderiyoruz. Gönderirken karşı taraftan olumlu tepki aldığımızı görmek için de like atmış mı ya da bir şey yazmış mı diye görebiliyoruz. Buna tepkileri daha somut kılabilmek için gif atıyoruz. Sonunda da iki taraf da zaman geçtikçe birbirinin attığı "boş" mesajlara ya bakmıyor, ya üstün körü bakıyor, ya da arada üstün körü göz gezdiriyor...